نماینده میراث فرهنگی خمینی‌شهر، درباره کبوترخانه تخریب شده گفت: مالک این بنا به دلیل توسعه‌ی زمینش اقدام به تخریب این بنا کرده بود که پس از اطلاعِ میراث فرهنگی، به سرعت متوقف شد.
«علیرضا حبیبی»، مسئول میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان خمینی‌شهرِ استان اصفهان درباره تخریب کبوترخانه این منطقه گفت: مالک این بنا به دلیل توسعه زمینش اقدام به تخریب این بنا کرده بود که پس از اطلاع میراث فرهنگی، به سرعت متوقف شد که طبق قانون شخص متخلف باید آن بنا را بازسازی کند.
او تخریب این کبوترخانه را طی دو مرحله عنوان کرد و گفت: کبوترخانه‌ای که در روزهای اخیر خبر تخریب‌اش پخش شده، در صحرای دُر، واقع در شهرستان “دُرچه” خمینی‌شهر قرار دارد. مالک زمین (و کبوترخانه‌ی در آن)، در مرحله‌ی اول بدون اطلاع از اینکه این بنا، تاریخی و دارای ارزش است برای توسعه‌ی زمین خود اقدام به تخریب بخشی از آن بنا می‌کند که یگان حفاظت میراث فرهنگی بلافاصله وارد عمل شد و از ادامه‌ی کار او جلوگیری کرد. پس از آن پرونده‌ای برای مالک زمین تشکیل شد و او تعهد داد تا بنای تخریب شده را بازسازی کند. اما دیگر مجوز ادامه کار و ورود ماشین‌های سنگین به منطقه را نداشت. در همین راستا، او برای جمع‌آوری خاکروبه‌های ناشی از تخریب بنا، برای ورود یک کامیون و بیل مکانیکی به زمینش، مجوز گرفت تا زمانی که هزینه‌ی کافی برای بازسازی بنا را پیدا کند.
«حبیبی» اضافه کرد: این بار که متاسفانه مرحله‌ی دوم تخریب اتفاق افتاد، مالک با علم به اینکه کبوترخانه‌ای که در زمین‌اش وجود دارد بنایی ارزشمند و تاریخی است، به اصطلاح زرنگی می‌کند تا با استفاده از وجود بیل مکانیکی و کامیون، قسمت دیگری از بنا را تخریب کند تا ارزش بنا دیگر از بین برود و اجازه‌ی از بین رفتن آن داده شود. این بار که با اطلاع همسایه‌ها از این اتفاق مطلع شدیم، و این بار از او شکایت قضائی کردیم و دادستان شهرستان، او را احضار کرده است که احتمالا امروز (دهم مردادماه) یا فردا، برای پاسخگویی به دادستانی برود.
نماینده میراث فرهنگی، شهرستان خمینی‌شهر، همچنین گفت: حالا با تصمیم مقام قضایی طبق قانون می‌بایست بنای تخریب شده را بازسازی کند و به حالت اول بازگرداند. چراکه قانون می‌گوید اگر کسی آثار تاریخی ثبت شده را تخریب کند، باید آن را بازسازی کند. همچنین مقام قضایی بنابر تشخیص خود می‌تواند او را از سه ماه تا یک سال زندانی کند. ما روی اعمال قانون پافشاری می‌کنیم و اگر آن حکمی که مدنظر ماست داده نشود، باز هم شکایت خواهیم کرد تا دادستانی در مورد حکم او رأفت اسلامی به کار نبرد، چرا که در شهر دُرچه حدود ۲۵ کبوترخانه وجود دارد که متعلق به دوره قاجار هستند، اگر حتی در مورد برخورد درستی با متخلف و تخریب‌گر آن‌ها که به ثبت ملی هم رسیده‌اند نشود، باقی آن‌ها هم به خطر می‌افتند.
«حبیبی» با اشاره به وضعیت کنونی و ساماندهی این کبوترخانه‌ها اظهار کرد: متأسفانه این روزها مالکان تمایلی به حفظ و نگهداری این بناهایی که دیگر کاربری اصلی خود را از دست داده‌اند، ندارند، چرا که نگهداری از کبوترخانه‌ها که اغلب مخروبه شده‌اند، علاوه‌بر اینکه زمین کشاورزی آن‌ها را کوچک‌تر می‌کند، آلودگی‌هایی هم بوجود می‌آورد که به نوعی برای مالکان مزاحمت‌هایی ایجاد کرده است. درست است که این ابنیه ارزشمند هستند، ولی این ارزش برای آن‌ها تبدیل به ریال نمی‌شود. به همین سبب در نظر داریم تا سرمایه‌گذاری پیدا کنیم که بتواند تعدادی (۱۹ عدد) از کبوترخانه‌های دُرچه که در یک چشم‌انداز قرار دارند را در یک سایت گردشگری حفاظت کند. اگر این اتفاق که ما برای وقوعش بسیار در حال تلاش هستیم رخ دهد، مالکان زمین‌ها هم به سود مادی می‌رسند. البته این کار و در ادامه مرمت این بناها بسیار زمان‌بر خواهد بود.
به گزارش ایسنا؛ شهردار دُرچه در این زمینه در حال تلاش است، اما متاسفانه از آن‌جا که تملک بر زمین آن‌ها سرمایه‌ی بسیار می‌خواهد، سرمایه‌گذار به سختی پیدا می‌شود. البته تمام آثار تاریخی این منطقه این مشکل را دارند. قوانینی برای حفظ آن‌ها ایجاد شده است که مورد پسند مردم آن منطقه نیست و ما که مجبور به اجرای آن قوانین هستیم به نوعی در حال مزاحمت برای اهالی هستیم. مالکان فی‌الحال به دلیل وجود این بناهای تاریخی که اغلب دیگر کاربری سابق خود را از دست داده‌اند، متضرر شده‌اند. هر چقدر که ما در مورد ارزش معنوی آن‌ها اطلاع دهیم برایشان کافی نیست و می‌گویند چرا ما باید هزینه نگهداری این آثار تاریخی را متقبل شویم و دولت کاری نمی‌کند. آن‌ها نمی‌دانند که دولت نیز بودجه کافی برای مرمت این ابنیه را ندارد.
