وقتی تمام راه های اصلی برای تمشیت امور اقتصادی و مالی بر روی کشوری بسته می‌شود، این کشور تلاش می کند از طریق راه های فرعی به بخشی از مقاصد خود دست یابد. اما، استفاده از راه های فرعی همیشه بی خطر نیست و برخی اوقات با دشواری هایی همراه می شود و چه بسا این کشور هیچگاه نمی تواند راه بجایی ببرد.
این وضعیت، وصف الحال شرایط کنونی اقتصاد ایران است که تحت تحریم های شدید آمریکا قرار گرفته و برای دور زدن این تحریم ها به هر دری می زند و به هر راهی، هر چند دشوار و سنگلاخ گونه چشم دوخته است. پس از اعلام طرح تهاتر کالا با نفت، مسئولان دولت جمهوری اسلامی اینک از طرح واردات کالا به کشور با استفاده از “رمزارزها” خبر می دهند.
پس از اعلام هفته گذشته وزیر نفت و رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی مبنی بر گشایش پنجره‌ای جدید برای ورود کالا از طریق تهاتر نفت، در روزهای اخیر خبر دیگری در راستای تسهیل ورود کالا به کشور با بهره برداری از رمز ارزها منتشر شد.
بر این اساس همچنین جدیدترین دستورالعمل استخراج رمزارزها اعلام شده که طبق آن رمزارزهای استخراج شده تنها برای تا‌مین ارز واردات کشور و بر اساس مقرراتی که بانک مرکزی تعیین می‌کند، قابل مبادله خواهند بود. همچنین، استخراج‌کنندگان باید رمزارز دست اول تولید شده را تا سقف مجاز و به‌صورت مستقیم (بدون واسطه) به کانال‌های معرفی شده بانک مرکزی عرضه کنند.
طبق اعلام وزارت نیرو، بر این اساس، سقف مجاز رمزارز استخراج شده و قابل مبادله توسط هر واحد استخراج‌کننده، براساس میزان انرژی مصرف شده از سوی آن واحد، طبق دستورالعملی که توسط وزارت نیرو جمهوری اسلامی تدوین می‌شود، تعیین و به‌صورت دوره‌ای به بانک مرکزی جمهوری اسلامی اعلام خواهد شد.
رمز ارز چیست؟
“کریپتوکارنسی” یا “رمزارز” به دسته‌ای از پول و ارزهای دیجیتال یا مجازی گفته می‌شود که در آنها از رمزنگاری (کریپتوگرافی) برای تراکنش‌های مالی استفاده می شود؛ به طوری که رمزگشایی آنها بسیار دشوار و بعضا غیرممکن است. این نوع ارزها عموما توسط مرکز خاصی کنترل نمی‌شوند، سریع و مقرون به صرفه‌اند و محدودیت جغرافیایی را از میان برداشته‌اند.
کریپتوکارنسی‌ها ماهیت فیزیکی ندارند؛ و تنها در کامپیوترها تعریف می‌شوند. هیچ بانکی برای رمزارزها وجود ندارد که سکه یا اسکناس آن را تولید کند. پس چیزی که در رابطه با رمزارز ملی می‌شنویم، درواقع رمزارز نیست و یک ابداع شتر مرغی است که نمی تواند مختصات واقعی رمزارز را داشته باشند.
کریپتوکارنسی‌ها در یک سرور یا کامپیوتر مرکزی ذخیره نمی‌شوند و به صورت غیر متمرکز روی شبکه‌‌ای از کامپیوترها پیاده‌سازی می شوند و بین فروشنده و خریدار واسطه‌ای وجود ندارد و اشخاص می‌توانند مستقیما به معامله و مبادله بپردازند.
برای استفاده از کریپتوکارنسی‌ها نیازی به احراز هویت نیست.
همانطوری که از اسم این نوع ارزها مشخص است، کریپتوکارنسی‌ها رمزنگاری شده‌اند و به هر کاربر کُد خاصی اختصاص داده می‌شود؛ این کار از دسترسی سایر افراد به اطلاعات شخصی آنها جلوگیری می‌کند. هک کردن آن بسیار دشوار و بعضا غیرممکن است. در نتیجه این نوع سیستم‌ها از امنیت بالایی نسبت به سیستم‌های فعلی بانکی برخوردارند.
کریپتوکارنسی‌ها، ارزهای بدون مرزند. تنها با یک کلیک می‌توانید هر مقدار پول را برای هر کسی در هر جای جهان بفرستید.
پس از تولد بیت‌کوین به عنوان اولین رمزارز کارا در سال ٢٠٠۹ ، تا به امروز بیش از ۱۹۰۰ رمزارز ایجاد شده‌است؛ جدای از آنکه تعدادی از آنها نامعتبرند، تعداد قابل توجهی از آنها بر جنبه‌ی خاصی از بیت کوین متمرکز شده و به ارتقا و یا رفع مشکلات آن بخش پرداخته‌اند.
رمز ارزها آینده تعاملات پولی و مالی جهان هستند
بسیاری از اندیشمندان در علم اقتصاد از سال های آغازین چهارمین انقلاب صنعتی در جهان سخن می گویند. انقلابی که پایه‌های آن بر تکنولوژی‌های جدیدی همچون هوش مصنوعی، بلاک چین، تکنولوژِی‌های حیاتی و… استوار است. آنان می گویند که یک اقتصاد جهانی شده، نیازمند یک پول جهانی است. پولی که با پیشرفت های فوق العاده در زمینه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات همراه باشد. پولی که مشکلات پول های فیزیکی مانند دلار و یورو، ین و غیره را نداشته باشد. پولی که به صورت ابزار سیاسی در دست دولمتردان نباشد.
بسیاری ازمتخصصان پول های دیجیتال می گویند: چه بخواهیم یا نخواهیم، آینده پول، دارایی پولی و وجوه پرداختی در معاملات از آن پول های دیجیتال است و به‌طور قطع و یقین از بین ۱۹۰۰ پول دیجیتال موجود و ۱۰ پول برتر رایج، در درازمدت یک پول دیجیتال برتری خواهد یافت.
با توجه به امتیازات بسیار زیادی که رمزارزها می توانند برای اقتصاد تحت تحریم جمهوری اسلامی داشته باشند، استفاده و رواج این پول های دیجیتال در ایران می تواند برای اقتصاد جمهوری اسلامی راهگشا بوده و با حذف استفاده از دلار و پوشیده بودن تمامی تراکنش های مالی از چشم تحریم گران موجب رونق در تعاملات شود. اما یک مشکل عمده وجود دارد و آن ماهیت رمزارزهاست که با مداخلات بانک مرکزی و یک نظام تمرکز گرا همخوانی ندارد.
در همین رابطه تحلیلگران معتقدند دستورالعمل جدید برای استخراج رمزارزها ابهاماتی دارد. در این آیین‌نامه قید نشده که بانک مرکزی قرار است بر اساس چه مرجعی، رمزارزهای تولیدی را قیمت‌گذاری کند؟ در کجای دنیا، مرجع قیمت‌گذاری دلاری رمزارزها بانک مرکزی است؟ چرا در آیین‌نامه قید نشده که قیمت هر بیت‌کوین از کدام مرجع گرفته می‌شود؟ ثانیا مشخص نشده که با کدام نرخ تبدیل دلار به ریال خریداری شود؟ قبلا تولیدکنندگان این امکان را داشتند که رمز ارز خود را با قیمت روز در بازار را به ریال و دلار تبدیل کنند. این آیین نامه در این باره مسکوت است.
آیا رمزارزها سرمایه‌گذاری ایمنی در کشور هستند؟
سعید شفائی، کارشناس ارزهای دیجیتال در گفتگو با ایسنا از توسعه و گسترش رمزارزها در کشور دفاع می کند و آن را چاره ای برای دورزدن تحریم های آمریکا تبیین می کند.
او می گوید: «در شرایط کنونی تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی و به تبع آن تحریم تمام تراکنش‌های مالی به سختی می‌توان مبادلات ارزی را با سایر کشورها انجام داد. این در صورتی است که می‌توانید همان مقدار پول را در صرافی به بیت‌کوین، دلار الکترونیک و یا هر ارز دیجیتال معتبر دیگر تبدیل کرده و به هر نقطه جهان در همان لحظه منتقل کنید. اگر دولت سیستم جدید تجارت الکترونیک با ارز دیجیتال را در کشور قانونی و نهادینه کند، می‌تواند بدون اینکه تحریم‌ها بر آن اثر داشته باشد، مبادلات تجاری خود با سایر کشورها را بدون اینکه در دنیا قابل پیگیری باشد، به راحتی انجام دهد.»
وی با اشاره به شرایط کنونی تحریم بانکی و عدم امکان ورود پول حاصل از صادرات به کشور خاطرنشان می کند: « یکی از بهترین گزینه‌ها برای رفع این مشکل مبادله با ارزهای معتبر دیجیتال است. بازار ارزهای دیجیتال از سال ۲۰۱۲ تا امروز یعنی حدود ۱۱۰ماه گذشته، ارز بیت‌کوین تنها ۶ یا ۷ ماه در ضرر و بقیه ماه‌ها سودآور بوده که این موضوع در مقایسه با بازار کنونی بورس در ایران که سه ماه متمادی ریزشی بوده، بسیار قابل تامل است.»
شفائی افزود: «بازار ارزهای دیجیتال با بازار سرمایه ایران قابل قیاس نیست، زیرا بازار رمزارزها بازار وسیع جهانی بوده و بهتر است بازار بورس ایران را با بازار فارکس قیاس کنیم، به این دلیل که بازار ارزهای دیجیتال سودآوری بیشتر و فرصت سرمایه‌گذاری بهتری داشته است».
این کارشناس ارزهای دیجیتال در خصوص دلیل سودآورتر بودن بازار ارزهای دیجیتال نسبت به بازار بورس گفت: «سرمایه‌گذاران در بازار بورس ایران درآمد ریالی دارند، بنابراین افراد در بازار ارزهای دیجیتال درآمد دلاری داشته و علاوه بر آن از رشد قیمت دلار هم سود کسب می‌کنند. به عنوان نمونه حدود یک سال پیش قیمت یک بیت‌کوین تقریبا حدود ۸۰ تا۱۰۰میلیون تومان بود اما امروز قیمت هر واحد بیت‌کوین معادل ۳۸۰ میلیون تومان است».
وی در مقایسه بین بیت‌کوین و طلا عنوان کرد: «بیت‌کوین همان سکه طلای دیجیتال بوده و نگهداری آن راحت‌تر از سکه و طلا به عنوان یک کالا است.»
سیستم امنیتی بیت‌کوین از سیستم بانک مرکزی قوی‌تر است
رادیوفرانسه نوشت؛ این کارشناس ارزهای دیجیتال در پاسخ به سوالی پیرامون امنیت شبکه ارزهای دیجیتال در برابر حمله هکرها و امکان هک کردن این سیستم تصریح کرد: «گاهی هکرها سایت خزانه‌داری آمریکا و بانک مرکزی جمهوری اسلامی را نیز هک می‌کنند اما اگر متخصصان سیستم ارزهای دیجیتال امنیت این شبکه را در بالاترین سطح طراحی و باگ‌های آن را رفع کرده باشند، امکان این رخداد به صفر می‌رسد. سیستم امنیتی بیت‌کوین از سیستم بانک مرکزی به مراتب قوی‌تر است. شاید هکرها بتوانند به سیستم بانک مرکزی نفوذ کرده و اختلال ایجاد کنند یا دستبرد بزنند، اما بلاک‌چین احتمال هک شدن رمزارزها را منتفی می‌کند.»
