البته همان گونه که دید و بازدید نمودن میان بیشتر مردم جهان رایج است؛ مخصوصا در میان ما ایرانیان، که خیلی از این امر لذت هم می بریم. چنین رفت و آمدهائی میان سیاستمداران دنیا نیز جالب و تجربه افزا است. به ویژه اگر دعوت کننده رئیس جمهور ترکیه رجب طیب اردوغان و دعوت شونده هم ریاست جمهوری ایالات متحده دونالد ترامپ باشند. مخصوصا در این مقطع زمانی، که رئیس جمهور ایالات متحده، پیوسته در اندیشه آن است؛ که جهت پی ریزی کردن زیر ساخت شرایطی مفید، برای ایجاد گشتن امکانات مفیدتر، که برگزیده شدن او در دوره بعدی انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا را تضمین نماید. همچنین مورد همواره حاد کوبیدن حزب دموکرات این کشور توسط وی ( دونالد ترامپ ) و …. مخصوصا تاختن دایمی او به باراک اوباما رئیس جمهور پیشین این مملکت، و شمارش مکرر اشتباهات او در زمان ریاست جمهوری اش در آمریکا، که از پروژه های بدون انتهای دونالد ترامپ در دوران ریاست اش بر دولت این کشور است. چنین به نظر می رسد؛ که می بایست مورد مهمی از سوی دو ریاست جمهوری آمریکا و ترکیه مد نظرشان باشد؛ که توافق پنهانی شان برای بازدید نمودن ترامپ از ترکیه را، رسانه ای هم کرده اند!
سخنگوی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، روز سه شنبه ۲۵ دسامبر ۲۰۱۸ اعلام کرد. پرزیدنت ترامپ دعوت ریاست جمهوری ترکیه برای سفر به این کشور را پذیرفته است. سخنگوی کاخ سفید هم در این باره اعلام نموده، که این دعوت در جریان تازه ترین گفتگوی تلفنی دو رهبر آمریکا و ترکیه انجام شده است؛ و آقای ترامپ هم از این امر ابراز خشنودی کرده، که در سال ۲۰۱۹ از ترکیه دیدن بکند. اما تاریخ آن هنوز مشخص نشده است!
دعوت رسمی اردوغان از ترامپ، در آخرین گفت و گوی تلفنی دو رهبر آمریکا و ترکیه، در روز دو شنبه دوم دیماه سال جاری مطرح شده، و رئیس جمهور آمریکا هم آن را پذیرفته است. آقای ترامپ در باره مفاد مورد گفت و گوی تلفنی خویش با رئیس جمهور ترکیه گفته است: « تلفنی با پرزیدنت رجب طیب اردوغان صحبت کردم. که بسیار سودمند هم بود. در مورد داعش، حضور ما در سوریه، و عقب نشینی آرام و بسیار همآهنگ شده نیروهای آمریکا از آن منطقه صحبت کردیم. این نیروها پس از سالها به وطن باز می گردند. ضمنا در مورد گسترش روابط تجاری دو جانبه نیز گفت و گو کرده ایم.»!
اواخر هفته گذشته پرزیدنت ترامپ با اعلام شکست کامل داعش، فرمان خروج تقریبا دو هزار نیروی نطامی آمریکائی مستقر در سوریه را صادر کرد. « نیروهای دموکراتیک سوریه » متحد محلی آمریکا در مبارزه علیه شبه نظامیان داعش در سوریه بوده است. نیروئی حدودا ۶۰ هزار نفره، که عمدتا از « نیروهای مدافع خلق کرد » تشکیل شده است. ترکیه که بخش اعظم از تشکیلات سیاسی – نظامی کردهای سوریه را « تروریست » می داند. پیشتر تهدید کرده بود؛ که علیه آن دست به حمله نظامی خواهد زد. با اعلام خروج نظامیان آمریکا از سوریه، حدود نیمی از هدف های رئیس جمهوری ترکیه به ثمر رسیده تشخیص داده می شود. وی جهت به نتیجه رساندن بقیه ایده های سیاسی – نظامی خودش علیه کردها، از این پس مشکلات زیادی را در پیش رو ندارد!
« آیکان اردمیر » تحلیلگر ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی ها در این مورد گفته است: « اعلام تصمیم آمریکا برای عقب نشینی از سوریه، یک موهبت برای رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه است. او با انتخابات سختی در سه ماه دیگر( در ماه مارس ) رو به رو است. زیرا با مسائل اقتصادی و سیاسی داخلی در ترکیه چندان موفق عمل نکرده است. بنابراین هیچ چیزی به اندازه خروج نظامیان آمریکا از سوریه، نمی توانست برای آقای اردوغان دستمایه تبلیغ جهت انتخابات فراهم کند. ویژه آنکه شعارها و تبلیغات انتخابات ترکیه، معمولا درونمایه های ملی گرایی قوی دارد؛ که حضور یک آرتش آماده به نبرد در مرزها نقطه اوج آن است؛ و بسیار به نفع اردوغان خواهد بود. » !
این تحلیلگر همچنین می گوید: « خروج غیر منتظره نیروهای آمریکا از سوریه، ضمن آن که کردهای این کشور را در معرض حمله ترکیه و رژیم بشار اسد قرار می دهد. نبرد علیه آخرین بقایای داعش در منطقه ای بین شرق رودخانه فرات تا مرز عراق را نیز با مشکلی جدی رو به رو می کند.» آقای آیکان اردمیر همچنین افزوده است: « در این مقطع زمانی خاص، به دلیل پیشبرد مسیر جنگ توسط نیروهای آمریکا و جنگجویان کرد سوریه، داعش محصور شده است. اما اگر کردهای سوریه به دلیل خروج نیروهای آمریکا وادار به سازش با ترکیه و یا آرتش سوریه ای شوند؛ که از حمایت روسیه و ایران هم برخوردار می باشد. ممکن است نبرد علیه داعش تضعیف شده و اولویت خود را در سیاست های آتی آمریکا از دست بدهد. » !
ابراهیم کالین سخنگوی اردوغان هم گفته، اواخر این هفته هیئتی از نظامیان آمریکائی، جهت تبادل نظر در مورد نحوه و زمانبندی عقب نشینی نیروهای آمریکائی از سوریه به ترکیه خواهند آمد( چرا می خواهند که در ترکیه به این امر بپردازند؟ این مورد به اموری که اردوغان در سفر خود در ماه اردیبهشت سال گذشته به آمریکا، و ملاقات با ترامپ در کارخ سفید، و آنچه که میان این دو گذشته است. چه ارتباطی می تواند داشته باشد؟) به همان نسبت که روابط حاکمیت رژیم آخوندی در ایران با آمریکا، دچار تشنج گشته و مختل گردیده است. به همان اندازه یا شاید بیشتر نیز، روابط همه جانیه میان ترکیه با آمریکا، به خصوص در امر سیاست گسترش بیشتری یافته، و اردوغان به لطایف الحیل، در صدد تمدید ارتباط هم پیمانی تنگاتنگ با ایالات متحده که در پیش از رویداد انقلاب شوم اسلامی در ایران، میان آمریکا با سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه برقرار بود می باشد. بدیهی است که اردوغان در این باره، به دادن هرگونه امتیازی به آمریکا کوتاهی نمی کند. اما او در این مسیر دو مانع بزرگ را در پیش رو دارد. منتقد بسیار جدی او آخوند « عبداله گولن » که با خودتبعیدی به آمریکا مهاجرت نموده، و نیز در زندان آمریکا بودن محمد هاکان آتیلا، بانکدار ۴۷ سله ترکیه ای، که در جریان همدستی با رضا ضراب تاجر ایرانی – ترکیه ای جهت دور زدن تحریم های پیشین آمریکا علیه رژیم ملاها در ایران، دستگیر و زندانی شده است. مواردی هستند که فشار بیشتری را بر اردوغان وارد می آورند؛ و وی را برای دادن هرگونه و هر مقدار باج عملی یا مادی و یا…. هر امتیاز دیگری به رئیس جمهور آمریکا ملزم می سازد!
روزنامه « حریت » چاپ ترکیه، روز سه شنبه ۲۵ دسامبر امسال( ۲۰۱۸ میلادی) به نقل از « مولود چاووش اوغلو » وزیر امور خارجه ترکیه منتشر کرد: « محمد هاکان آتیلا بانکدار ترکیه ای، که به خاطر دست داشتن در دور زدن تحریمها علیه جمهوری اسلامی در آمریکا دستگیر محاکمه و به ۳۲ ماه زندان محکوم شده است. و احتمال صد در صدی جریمه شدن بانک خلق ترکیه به وسیله آمریکا، مسائلی هستند که چند سال می گذرد؛ که بر روی روابط میان ترکیه با ایالات متحده سایه انداخته اند. ولی از آنجائی که در موقعیت کنونی در جهان، ترامپ نیز جهت داشتن یک پایگاه نظامی کامل در ترکیه، به اردوغان برای هموار ساختن این مشکل نیاز دارد. چه بسا که دو رهبر سیاسی ترکیه و آمریکا، جهت سرعت بخشیدن به اهداف شان، به نوعی به متقاعد نمودن یکدیگر توفیق بیابند؛ و دلشوره های دولتمردان جمهوری اسلامی در ایران و ولادیمیر پوتین در روسیه را، بیش از پیش به درجه جوش بدل نمایند!
محترم مومنی
