دکتر کاوه احمدی علی‌آبادی
عضو هیئت‌علمی دانشگاه آبردین با رتبه پروفسوری
عضو جامعه شناسان بدون مرز (ssf)
متأسفانه آچمزی که در لبنان حاکم بود و تاکنون لااقل مانع از لغزیدن لبنان به جنگ داخلی و تجزیه‌شده بود، با دومینویی از تصمیمات کاملاً اشتباه در حال به هم خوردن است.
تحریمی که مقامات سعودی نسبت به لبنان به‌تازگی اعمال کرده‌اند، نه‌تنها کمکی به آنان نمی‌کند که عملاً موجب سوق دادن لبنان به‌سوی ایران و متحدانش می‌شود. حزب‌الله لبنان بخش کوچکی از وزارتخانه‌های دولت لبنان را در اختیار دارد و ارتش لبنان نیز که در اختیار حزب‌الله نیست تا با قطع کمک‌های عربستان به ارتش لبنان ضرر کند و دقیقاً برعکس اگر قبلاً هدف از کمک عربستان برای یاری نظامی به ارتش لبنان تقویت هر چه بیشترش بوده تا حزب‌الله وسوسه نشود به خاطر تجهیزات برتر نسبت به ارتش لبنان همچون حوثی‌ها در یمن دست به کودتا بزند، حالا با قطع کمک‌ها به ارتش لبنان عملاً مقامات عربستان به حزب‌الله لبنان کمک کرده‌اند! کشور نیز در قبضه حزب‌الله نیست تا با تحریم همگانی، حزب‌الله متضرر شود و برعکس این مواضع حزب‌الله را نسبت به متحدان و دوستان عربستان در لبنان تقویت می‌کند.
هر تصمیم سیاسی زمانی نتیجه مطلوب می‌دهد که بر اساس سنجش و ارزیابی برآیند نیروهای دخیل در معادلات یک کشور صورت گیرد وگرنه نتیجه نامطلوب و چه‌بسا عکس می‌دهد و اقدامات تنبیهی اخیر عربستان دقیقاً این اشتباه محاسباتی را داراست. خطرناک‌تر این‌که در شرایط منطقه‌ای موجود این تصمیم غلط می‌تواند دومینویی از اقدامات قهری بین نیروهای متقابل را در لبنان در پی داشته باشد که به تعارض، مخاصمه و حتی تجزیه لبنان منتهی شود. آن‌هم به خاطر چه؟ به خاطر عدم صدور یک اعلامیه محکومیت لفظی توسط وزارت امور خارجه لبنان؟! این بسیار به‌دوراز کوچک‌ترین ملاحظاتی است که برای اداره امور منطقه، آن‌هم در شرایط سخت و بحران‌خیز کنونی لازم است! از مقامات و مسئولان عربستان بسیار بیش از این‌ها انتظار می‌رود.
مهم‌تر از آن، مقامات عربستان باید توجه کنند که یارگیری منطقه‌ای‌شان اگر منجر به قطب‌بندی‌های شدید و سخت‌گیرانه گردد، به مخاصمه کشیده می‌شود و به ضرر همگان ازجمله خودشان است. اگر کشورهایی همچون کشورهای حوزه خلیج فارس به سبب موقعیت و مشکلات مشابهی که با رژیم ایران دارند، دارای نقطه نظرات بسیار نزدیکی نسبت به هم هستند، هستند کشورهایی در منطقه که در هیچ‌یک از این دو قطب‌بندی قرار نمی‌گیرند و به‌عنوان نیروهای میانی اتفاقاً می‌توانند نقشی بازی کنند که چه‌بسا متحدان برای یکدیگر نمی‌توانند و آنان حتی با میانجی‌گری می‌توانند حداقل برخی از مشکلات و اصطکاک‌های فی‌مابین را حل نمایند؛ نمونه آن کشور عمان و تا حدی پاکستان بوده‌اند که قبلاً بارها چنین نقش مفیدی را بازی کرده‌اند. سعودی‌ها باید از کشورهایی چون عراق، لبنان و حتی ترکیه انتظار نقشی چون عمان و پاکستان را داشته باشند، نه همچون کشورهای خلیج یا کشورهای عربی دیگر. مقامات سعودی تا دیر نشده “اقدامات قهری‌شان” را متوقف و اقدامات سازنده و تشویقی‌شان را نسبت به لبنان روا دارند تا هم موضع متحدانشان تقویت‌شده و هم لبنان را از خطر مخاصمه نجات دهند.
