وقایع‌نگاری آتش‌سوزی سینما رکس آبادان؛ روزنامه اطلاعات، دوشنبه ۳۰ مرداد ۱۳۵۷

0
372

ابلاغ مراتب تاثر شاهنشاه از حادثه آبادان

 

آقای هویدا وزیر دربار شاهنشاهی مراتب تاثر و تالم خاطر خطیر ملوکانه را به بازماندگان واقعه اسف‌انگیز سینما رکس آبادان که در آن ۲۷۷ نفر از هم‌میهنان عزیز جان خود را از دست دادند اعلام داشت.

***

اوامر شهبانو برای رفاه بازماندگان حادثه آبادان

اوامر علیاحضرت شهبانو برای رفاه بازماندگان حادثه تاثرانگیز آبادان به فرماندار آبادان ابلاغ گردید و به استاندار خوزستان دستور داده شد که فورا به حال بازماندگان این فاجعه غم‌انگیز رسیدگی گردد.

استاندار خوزستان در پی دریافت اوامر علیاحضرت شهبانو دیروز اعلام کرد: در اجرای اوامری که علیاحضرت شهبانو برای رفتاه حال بازماندگان حادثه تاسف بار آبادان صادر فرموده‌اند یک کمیته به ریاست فرماندار آبادان تشکیل شده است تا پس از تحقیقات، اقدامات لازم هر چه زود‌تر انجام شود و هر گونه کمک لازم به افراد خانواده مقتولان این حادثه صورت گیرد.

***

آموزگار: فریب‌خوردگان را از میان خود بیرون می‌کنیم

جمشید آموزگار نخست‌وزیر و دبیرکل حزب رستاخیز ملت ایران دیروز در جلسه‌ای با نمایندگان سازمان کارگران که از سراسر کشور که به تهران آمده‌اند ضمن اشاره به واقعه ناگوار سینما رکس آبادان آن را یک فاجعه بزرگ ملی خواند.

در دیدار نمایندگان سازمان کارگران کشور با نخست‌وزیر، نماینده کارگران مشهد طی سخنانی گفت: برای ما کارگران گذشته از هر گونه مسائل کارگری مسئله کشورمان و مقدسات ملی‌مان و نظام شاهنشاهی ایران مطرح است و برای هر ایرانی وطن‌پرست جای تاسف است که در چند روز اخیر ملت کهنسال ما را با ۲۵۰۰ سال تاریخ درخشان در ردیف ملت‌هایی ببیند که از تمدن بویی نبرده‌اند و نمی‌دانند آزادی چیست. وی گفت: نظیر این رویداد‌ها برای هر ایرانی واقعی تاسف‌انگیز و شرم‌آور است. وی افزود: ما اعمال زشت عوامل این فاجعه را محکوم می‌کنیم و بر اساس قانون اساسی تقاضای اشد مجازات را برای مسببین آن داریم.

نمایندگان کارگران مشهد گفت: ما کارگران در دوران انقلاب شاه و ملت از مواهب بی‌شماری برخوردار شده‌ایم که آن را آسان از دست نخواهیم داد. وی ضمن اشاره به فعالیت‌های خرابکارانه از دولت تقاضا کرد کوچکترین خللی در برنامه گسترش آزادی‌های کشور به وجود نیاورد.

وی افزود: ما می‌دانیم که دولت می‌تواند از فعالیت خرابکارانه این آشوب‌طلبان با قدرت جلوگیری کند و باید این کار را هم بکند. وی افزود ما کارگران برای دفاع از تمامیت ارضی و استقلال کشورمان آماده جانبازی هستیم.

پس از سخنان نمایندگان کارگران جمشید آموزگار نخست‌وزیر و دبیرکل حزب رستاخیز ملت گفت حادثه تاسف‌بار آبادان که در حقیقت باید آن را یک فاجعه ملی بشمار آورد به اندازه‌ای تاثرانگیز است و همه را متاثر کرده که شاید نتوانم مطالب مربوط به جلسه را ادا کنم. باعث تاسف است که در ماه مبارک رمضان در روز میلاد امام حسن مجتبی (ع) یک محل عمومی یک سینما را آتش بزنند و درهای آن را از پشت ببندند و ۳۷۷ نفر از هم‌میهنان ما را زنده زنده در آتش بسوزانند. تصور این واقعه تاثرانگیز نیز مشکل است. چگونه ممکن است افرادی آن قدر از بشریت، انساندوستی، مذهب و ایمان به خدا بی‌خبر باشند که دست به چنین کاری بزنند.

آموزگار افزود اما دیدن چهره‌های مصمم شما به من و همکارانم نیرو و توان بیشتری می‌دهد که با همکاری شما و سایر میهن‌پرستان مشتی فریب‌خورده گمراه را از میان خود بیرون کنیم و همان طور که ایران و ایرانی در مواقع حساس و خطرناک نشان داده یکپارچه و همبسته با وحدت تحت رهبری رهبر خود همه مشکلات را از بین ببریم.

آموزگار افزود که ما باز هم به جهان و جهانیان نشان خواهیم داد که مردمی هستیم لایق همه نوع آزادی و پیشرفت و لایق به دست آوردن عظمت و تمدن گذشته خود.

نخست‌وزیر در ادامه سخنان خود افزودند: در طول تاریخ چندین هزار ساله کشور کهنسال ما ‌گاه و بیگاه بازی سرنوشت از این طوفان‌ها به پا کرده و مورد هجوم بیگانه‌ها قرار گرفته‌ایم و ظلم و ستم بسیار بر این ملت روا شده ولی همیشه در لحظات خطرناک و حساس مردم آزاده با ایمان و خداپرست دست به دست هم داده و کشور را از ورطه نیستی نجات داده‌اند و امروز نیز بدون تردید با رهبری فرماندهان و مردم این چنین آگاه که شما نیز اینجا بیان کردید و نعمت‌های خدادادی سرشار عظمت باستانی خود را تجدد خواهیم کرد.

آموزگار گفت: باید افراد ویرانگر و فریبکار را از میان خود بیرون کنیم و کوشش کنیم که پیشرفت‌هایی که از زمان انقلاب نصیبمان شده دستخوش هرج و مرج و آشوب نشود و این پیشرفت‌ها با شتابی معقول و متناسب در آینده ادامه یابد.

***

نظر مراجع تقلید شیعیان درباره فاجعه آبادان

حادثه دلخراش آبادان، خاطر آیات عظام و رهبران شیعه را به شدت متاثر کرد و آقایان مراجع تقلید و روحانیون مراتب تاثر و تاسف خود را بیان کردند. سخنگوی حضرت آیت‌‌الله العظمی حاج سید کاظم شریعتمداری در پاسخ خبرنگار ما که نظر آن حضرت را استفسار کرده بود، گفت: حضرت آیت‌الله العظمی شریعتمداری، از فاجعه آبادان و رقم وحشتناک تلفات آن شهر، بی‌‌‌نهایت متاثر شدند و به نمایندگان خود در آبادان دستور دادند درباره حادثه دقیقا و مفصلا تحقیق کنند و مراتب را به نظر ایشان برسانند.

حضرت آیت‌‌الله العظمی شریعتمداری پس از دریافت نظریه نمایندگان خود، درباره فاجعه آبادان، اطلاعیه‌ای منتشر خواهند کرد.

حضرت آیت‌‌الله‌زاده آقای حاج سید محمدعلی شیرازی، از مشهد در تماس تلفنی با «اطلاعات» گفت: فاجعه دلخراش سینما رکس آبادان، موجب ناراحتی بیش از اندازه حضرت آیت‌‌الله العظمی آقای حاج سیدعبدالله شیرازی شده است.

سخنگوی حضرت آیت‌‌الله العظمی آقای حاج سید محمد وحیدی گفت: انتشار خبر دهشت‌انگیز آبادان، موجب تاثر و تاسف شد و حضرت آیت‌‌الله العظمی شدیدا از این واقعه تکان‌دهنده ناراحت شدند. چون هنوز حقایق به درستی روشن نیست، ایشان از اظهار نظر قطعی در این باره معذورند. ان‌شاءالله پس از روشن شدن جزییات، نظریه خود را اعلام خواهند کرد.

سخنگوی حضرت آیت‌الله علامه آقای حاج شیخ یحیی نوری، اظهار داشت: آن حضرت از مرگ فجیع صد‌ها انسان که در آبادان رخ داده، بی‌‌‌نهایت متاثر هستند. حضرت آیت‌‌الله نوری، پیرامون عاملین واقعی فاجعه اظهارنظر نکردند و گفتند که شناسایی عاملین نیاز به زمان دارد و باید در پی تحقیق دقیق صورت گیرد. اما در هر صورت باید گفت: ترور، آدمکشی و آدم سوزی در مراکز اجتماعات نادرست و غیرانسانی است. حضرت آیت‌‌الله نوری به وسیله نمایندگان در آبادان در این باره، تحقق می‌کنند.

***

استاندار خوزستان: آتش‌سوزی سینما رکس کار یک مسلمان نیست

محمدباقر نمازی استاندار خوزستان در یک مصاحبه با خبرنگاران مطبوعات، خبرگزاری پارس و رادیو تلویزیون اعلام کرد: افرادی که نقشه پلید و غیرانسانی خود را برای آتش کشیدن سینما «رکس» اجرا کردند بدون شک به هیچ دین و مذهبی پایبند نیستند و به خصوص جامعه روحانیت و دین مبین اسلام این حادثه را شدیدا محکوم می‌کند.

استاندار خوزستان افزود: در تماسی که با روحانیون داشتم به شدت از فاجعه ناراحت بودند و خواستار رسیدگی فوری به این حادثه و مجازات مسببین آن بودند.

بررسی علت آتش‌سوزی

محمدباقر نمازی استاندار خوزستان پس از ورود به آبادان بلافاصله در یک جلسه ۶ ساعته که با حضور کلیه مقامات دولتی و انتظامی آبادان تشکیل شده بود شرکت کرد.

وی اعلام کرد: پس از شرکت در این جلسه با وزیر کشور تماس گرفتم و پس از اینکه کاملا در جریان امر قرار گرفت، درخواست شد هیاتی مرکب از کار‌شناسان فنی از تهران به آبادان اعزام شود تا علت این واقعه دقیقا مورد بررسی قرار گیرد، با این وجود از صبح دیروز به چند تن از متخصصان و کار‌شناسان ممتاز استان خوزستان ماموریت داده شد تا پیرامون علت آتش‌سوزی سینما رکس کار خود را آغاز کنند و صادقانه نظراتشان را ارایه دهند.

استاندار خوزستان افزود: با وجودی که در بررسی‌های اولیه کار‌شناسان صریحا اعلام شده است که آتش‌سوزی بر اثر خرابکاری صورت گرفته و شواهد و آثار موجود نیز این را تایید می‌کند، اما با این وجود درخواست شد تا هیاتی از کار‌شناسان مربوطه از تهران به آبادان آمده و نظر خود را اعلام دارند.

وی همچنین گفت: به عنوان یک مسلمان که پایبند اعتقادات مذهبی هستم به طور قاطع اعلام می‌کنم که این آتش‌سوزی نمی‌تواند کار هیچ مسلمانی باشد و حتی افراد افراطی نیز نمی‌توانند چنین حوادثی را دامن بزنند.

آمار رسمی ملاقات

استاندار خوزستان با اعلام مجدد رقم تلفات ۳۷۷ نفر در فاجعه سینما رکس آبادان یک آمار رسمی است، گفت: ۱۰ نفر نیز جراحاتی برداشتند که ۴ نفر از آن‌ها هنوز در بیمارستان «شیر و خورشید سرخ» آبادان بستری هستند.

اخطار به سینماداران

استاندار خوزستان پیرامون پیشگیری از این نوع وقایع فاجعه‌آمیز و با توجه به اینکه ساختمان برخی از سینماهای خوزستان نظیر سینما رکس فرسوده هستند، گفت: یک اخطار جدی به کلیه صاحبان سینماهای خوزستان داده شده است و در صورتی که بلافاصله نسبت به ایمن ساختن سینما و رفاه حال تماشاگران اقدام نکنند. سینما‌ها تعطیل می‌شود و مسوولین را توبیخ خواهیم کرد و در این مورد اداره کل فرهنگ و هنر و سازمان دفاع غیرنظامی این استان مسوولیت دارند.

دستور بازداشت مدیر سینما

استاندار خوزستان افزود: با توجه به اینکه در تحقیقات اولیه روشن شد که مدیر سینما رکس آبادان سهل‌انگاری کرده و ضوابط لازم را نیز رعایت نکرده است، دستور بازداشت او را داده‌ایم.

محمدباقر نمازی در زمینه تجهیز یا عدم تجهیز کامل آتش‌نشانی شرکت نفت آبادان که مسوولیت اطفای حریق‌های آبادان را دارد گفت: هیاتی که مامور رسیدگی به این فاجعه خواهد بود مساله دقت یا عدم دقت و یا احیانا کوتاهی آتش‌نشانی شرکت ملی نفت آبادان را نیز رسیدگی خواهد کرد و نظر خود را در این مورد اعلام می‌کند.

***

پلیس آبادان به حال آماده باش درآمد

آبادان (گروه خبرنگاران اطلاعات): فاجعه بزرگ ملی آبادان، شهروندان این شهر را خشمگین کرد و ساکنان شهر غم زده آبادان، عاملان این فاجعه را نفرین می‌کنند.

در پی خشم مردم آبادان که دیروز و امروز با تشکیل اجتماعاتی خواستار شناسایی و تعقیب مسببین فاجعه بودند، پلیس آبادان، به حال آماده باش درآمد و با همکاری دیگر نیروهای نظامی مردم خشمگین را به آرامش دعوت کرد.

در حالی که امروز هم آبادان نیمه تعطیل بود، چند گروه از مردم، با مراجعه به شهربانی و ژاندارمری، از افسران و مامورانی که طی ۲۴ ساعت گذشته حتی خواب به چشمشان راه نیافته است، قدردانی و تشکر کردند.

مقبره یکصد نفری

بیژن صالحی شهردار آبادان و مسوول کمیته حمل و دفن اجساد قربانیان فاجعه و برگزار کننده مجالس ترحیم و یادبود قربانیان، در حالی که طی ۲۴ ساعت گذشته، با اکیپ‌های شهرداری در گورستان بسر می‌برد، در گفت‌وگو با خبرنگاران ما گفت: با توجه به اینکه حدود یکصد نفر از کشته‌شدگان حادثه سینما رکس به علت شدت سوختگی، قادر به شناسایی نبودند، یک مقبره عمومی در گورستان جنت‌آباد آبادان آماده شد که این گروه از قربانیان، کنار هم در این مقبره به خاک سپرده خواهند شد. در عین حال گفته شد در شب حادثه ۷۲۸ بلیت فروخته شده بود.

همدردی اقلیت‌های مذهبی

اقلیت‌های مذهبی آبادان هم امروز با مسلمانان هم‌صدا شدند و عاملان این فاجعه را محکوم کردند. آن‌ها در تماس با مقام‌های محلی آبادان، ضمن ابراز همدردی به هموطنان مسلمان خود، تسلیت گفتند. بعدازظهر دیروز، کنسول ژاپن در خرمشهر، به شهربانی آبادان رفت تا تحقیق کند آیا در بین حادثه‌دیدگان افرادی از ملیت ژاپن بوده‌اند یا نه.

دستگیری ۳ متهم

به دنبال بازداشت اسفندیار رمضانی مدیر داخلی سینما رکس، ماموران شهربانی ۲ نفر دیگر از کارکنان این سینما به نام‌های حمید پاپل و حسن اکبری را نیز دستگیر کردند و هم اکنون تحقیقات از آنان ادامه دارد. این سه نفر بر اساس مسوولیتی که داشته‌اند می‌بایست تا زمان تعطیل کامل سینما در محل خدمت خود حاضر باشند. اما آنان در گفتگویی با خبرنگار ما اظهار داشتند که زمان وقوع فاجعه، در سینما نبودند.

در حالی که شاهدان حادثه گفته‌اند که به هنگام آتش‌سوزی درهای خروجی سالن سینما قفل بوده، سه نفر از کارکنان سینما که بازداشت شده‌اند معتقدند که بر اثر ازدحام تماشاگران پس از آتش سوزی درهای خروجی بسته شده است.

«حمید پاپل» که مسوول ایمنی سینماست، مدرک کلاس‌های مخصوص سازمان دفاع غیرنظامی را نیز در دست دارد در بازجویی اولیه و همچنین به خبرنگار ما گفت: طرز استفاده از کپسول‌های اطفاء حریق که در سینما رکس آبادان تنها ۶ دستگاه نصب بوده است نمی‌دانم.

وی که مرد فرتوتی است و از اصول ایمنی و اطفاء حریق اطلاع چندانی ندارد، به عنوان مسوول ایمنی سینما گماشته شده بود. مدیر و دو تن از کارکنان سینما گفتند: هنگام آتش‌سوزی در خانه خود به سر می‌بردیم و از نحوه واقعه اطلاعی نداریم.

سینما رکس آبادان که در خیابان شهرداری و نبش خیابان «امیری» قرار دارد حدود ۲۲ سال پیش ساخته شده است. آتش‌سوزی هنگامی روی داد که فیلم «گوزنها» در این سینما نمایش داده می‌شد و گروهی از خانواده‌های آبادانی آن را تماشا می‌کردند. گفته می‌شود برای سانس آخر این فیلم در روز شنبه (زمان وقوع فاجعه) بیش از ۶۰۰ بلیت به فروش رسیده بود. شاهدان فاجعه معتقدند که گروهی از تماشاگران در وسط فیلم و پیش از آتش سوزی از سینما خارج شده‌اند.

گفت‌وگو با مجروحین

خبرنگاران ما امروز در بیمارستان شیر و خورشید سرخ آبادان با مجروحان حادثه آتش‌سوزی گفت‌وگو کردند، عده‌ای از این افراد که حسن حسن‌پور، احمد کنعانی، محمود تحرکی، بهرام تقی‌پور، محمد اول، جواد بی‌کتاب، عبدالله بهروش، غلامحسن نماینده و قلی عباسی نام دارند و فعلا چهار نفر آن‌ها به علت شدت جراحات در بیمارستان بستری هستند به خبرنگاران ما (محمد منصوری و کاظم نیلفروشان) گفتند: در لحظه وحشت‌زایی که شعله‌های بلند آتش همه سینما را به محاصره در آورد، صد‌ها تماشاچی، نگران و شتاب‌زده برای نجات خود شروع به فرار کردند اما غالبا راه فرار را نمی‌دانستند و علاوه بر این درهای خروجی بسته بود. در این لحظات ترسناک برق سینما قطع شد و تاریکی مطلق همه جا را فرا گرفت، در حالی که صدای شیون و فریاد یا حسین یا حسین مردم گوش را کر می‌کرد.

ماموران دیر آمدند

شاهدان عینی حادثه می‌گفتند: در این میان قصور دستگاه‌های آتش‌نشانی را نیز نباید نادیده گرفت. با آنکه چندین تلفن فوری به مراکز آتش‌نشانی شد و آن‌ها در جریان حریق قرار گرفتند اما خیلی دیر خود را به محل رساندند و ضمنا اتومبیل‌های آتش‌نشانی فاقد تجهیزات لازم بود حتی یکی از ماشین‌ها آب نداشت. سرانجام فرماندار و سایر مقامات و اکیپ‌های امدادی به محل آمدند و کار حمل اجساد به خارج سینما و انتقال مجروحین به بیمارستان و کارهای دیگر شروع شد.

سیصد مامور ژاندارمری برای بیرون کشیدن اجساد از زیر خروار‌ها آهن گداخته و لابه‌لای صندلی‌ها اقدام کردند و با چند کامیون ژاندارمری اجساد را که در ملحفه یا پتو پیچیده شده بود، گورستان حمل کردند.

دستگیری یک مرد دیگر

ساعت ۱۰ دیشب ماموران شهربانی آبادان یک مرد مشکوک را که با یک اتومبیل پژو در بخش ۵ این شهر در حرکت بود دستگیر کردند. غیر از این شخص، چندین دیگر در مظان اتهام هستند و احتمال می‌رود که جزو خرابکاران باشند. این عده دستگیر شده و تحت بازجویی هستند.

به دنبال بررسی‌هایی که توسط کار‌شناسان مسوول در مورد خرابکاری در سینما صورت گرفت، بامداد امروز اعلام گردید که ابتدا راهرو سینما تماما از طبقه دوم به سمت خیابان توسط خرابکاران به آتش کشیده شد و همزمان با آن مواد آتش‌زا از زیر در‌ها به داخل سالن سینما ریخته شد. به این ترتیب در صورتی که درهای خروجی سینما هم باز بود فرار از سالن اصلی سینما غیرممکن بود زیرا خرابکاران ابتدا راهرو خروجی را به آتش کشیده بودند.

امروز در آبادان اعلام شد که هیات بازرسی مرکب از متخصصان و کار‌شناسان مرکز که به درخواست استاندار خوزستان قرار بود به آبادان بیایند امروز وارد این شهر شدند.

دومین حادثه

فاجعه اخیر، دومین حادثه ناگوار در سیما رکس بود. در بامداد یکی از روزهای اردیبهشت ماه گذشته هنگامی که سینما برای نمایش فیلم آماده می‌شد خرابکاران یک بمب در داخل سینما کار گذاشتند.

ماموران شهربانی آبادان که به موقع از این موضوع آگاه شده بودند بلافاصله دست به کار شدند و کار‌شناسان ویژه، پس از تخلیه مغازه‌های اطراف سالن سینما، داخل سالن سینما شدند و بمب را از کار انداختند و به خارج از سینما انتقال دادند اما بمب ناگهان در خارج از سینما منفجر شد و تعدادی از شیشه‌های مغازه‌های اطراف را شکست. در این میان به کسی آسیبی نرسید.

***

 اظهارات رییس شهربانی آبادان

رییس شهربانی آبادان دیشب اعلام کرد که به دنبال آتش‌سوزی مهیب سینما رکس آبادان که منجر به کشته شدن ۳۷۷ نفر شد مدیر و دو تن از کارکنان این سینما بازداشت شدند.

تیمسار رزمی همچنین اضافه کرد که از آپارات‌چی این سینما تنها کفش‌هایش به جای مانده است و در حال حاضر مشغول پی‌گیری و بررسی هستیم تا مشخص شود آیا این شخص نیز در آتش سوخته و یا در آتش‌سوزی دست داشته و متواری شده است.

رییس شهربانی آبادان، فرماندار و مدیرعامل جمعیت شیر و خورشید سرخ آبادان که از جمله افرادی بودند که در لحظات اول آتش‌سوزی به محل سینما رکس رسیدند، گفتند درهای این سینما هنگام وقوع آتش‌سوزی بسته بوده و این کار به دستور مدیر سینما برای جلوگیری از ورود افراد بدون بلیط به سینما صورت گرفته بود، در حالی که قبلا به مدیر این سینما تذکراتی از نظر ایمنی سینما داده شده بود و مدارکی نیز در این زمینه موجود است.

رییس شهربانی آبادان افزود در گذشته شهربانی در هر سینما مامور داشت لیکن به دنبال درخواست و تعهد مسوولان سینماهای آبادان دایر به تعهد حفاظت هر سینما از چندی قبل ماموران از سینماهای این شهر فراخوانده شده بودند.

***

خرابکاران ۳ گالن بنزین به داخل سینما ریختند:

در آتش‌سوزی سحرگاهی سینمای آریای مشهد ۳ نفر سوختند

گزارش خبرنگار خبرگزاری پارس از مشهد حاکی است در ساعت ۳۰/۳ بامداد امروز (دیروز)، نزدیک اذان صبح گروهی خرابکار در اجرای نقشه خود به منظور ویرانگری و صدمه به اموال، سینما آریای مشهد را به آتش کشیدند. آن‌ها برای اجرای نقشه خرابکارانه خود با ریختن پنج گالن بنزین از راه درب خروجی شیب‌دار به داخل سینما آتش برافروختند که شعله‌های آن در نخستین لحظه جان سه نفر بی‌گناه را گرفت. سه نفری که به طور فجیعی سوختند و کشته شدند نظافت‌چی و دوچرخه‌پاهای سینما بودند و شب‌ها در محل سینما می‌خوابیدند.

اسامی کشته‌شدگان عبارت است از: محمد مهربان ۲۰ ساله، غلام ۲۴ ساله و جواد ۲۸ ساله. نیز شخص دیگری به نام قربان دلشادفر ۳۵ ساله سرایدار سینما هم در این حادثه دچار سوختگی شدید شد که برای معالجه و درمان به بیمارستان انتقال یافت.

گزارش خبرنگار اطلاعات از مشهد نیز حاکی است به علت وسعت آتش‌سوزی، ماموران آتش نشانی اقدام به تخلیه خانه‌ها و مغازه‌های اطراف سینما کردند. این گزارش همچنین حاکی است شجاعی رییس آتش‌نشانی مشهد و ملکوتی جعفر اسرمی و اسدالله‌زاده سه تن از ماموران او در جریان این حریق دچار سوختگی شدید شدند.

***

سینماهای شهرهای بزرگ تعطیل شد

برای جلوگیری از هر گونه حوادث ناگوار، از بامداد دیروز سینماهای ساحل، شهرفرنگ، اکسین، آریا، دنیا، آپادانا و «کارون» اهواز تعطیل شد. گروهی از ساکنان اهواز، دیروز در پی آگاهی از فاجعه سینما رکس آبادان، برای آگاهی از سلامتی خویشان و بستگانشان به آبادان رفتند.

دیروز هجوم مردم خوزستان به آبادان به حدی بود که زنجیر اتومبیل در جاده اهواز – خرمشهر و آبادان، یک لحظه قطع نشد. سیل مکالمات تلفنی خارج و داخل کشور به آبادان نیز دستگاه مایکروویو را فلج کرد.

دیروز گرفتن نمره تلفن برای مکالمه با آبادان از راه دور، برای ساعت‌ها امکان‌پذیر نبود.

سینماهای شیراز تعطیل شد

کلیه سینماهای شیراز به مناسبت همدردی با فاجعه بزرگ سینما رکس آبادان از صبح دیروز تعطیل شد. این تصمیم به دنبال آتش‌سوزی بزرگ سینما رکس آبادان از سوی اتحادیه سینماداران شیراز اتخاذ و به مورد اجرا گذاشته شد. همچنین ساعت ۲ بامداد دیروز ۳ نا‌شناس شیشه‌های مهمانسرای جهانگردی شیراز را در هم شکستند و با یک اتومبیل پیکان بدون شماره فرار کردند.

سینمای رضائیه را آتش زدند

به دنبال فاجعه دردناک سینما رکس آبادان کلیه سینماهای رضائیه تعطیل شد. دیروز در پی فاجعه بزرگ سینما رکس آبادان سینماداران رضائیه با نصب یک اعلامیه در جلوی سینماهای خود اعلام کردند که به علت تعمیرات داخلی سینما تا اطلاع ثانویه تعطیل است. به نظر می‌آید سینماهای رضائیه صرفا به منظور پیشگیری از وقایع احتمالی تعطیل کرده‌اند در رضاییه ۶ سینما وجود دارد که یکی از آن‌ها پریروز به آتش کشیده شد و ۵ سینمای بعدی نیز تعطیل گردید.

عزای عمومی در سنندج

سنندج – مردم سنندج به دنبال فاجعه سینما «رکس» آبادان امروز را عزای عمومی اعلام کردند. در مسجد جامع این شهر نیز مراسم سوگواری برای قربانیان فاجعه آبادان ترتیب یافت. دیروز سراسر شهر سنندج یکپارچه عزادار بود.

بازرسی از تماشاچیان

در پی حوادث اخیر در سینماهای کشور شهربانی تبریز دیروز به ماموران انتظامی این شهر دستور داد از این پس تماشاچیان را هنگام ورود به سالن‌های سینما مورد بازرسی دقیق بدنی قرار دهند و در صورت مشاهده اسلحه سرد از قبیل کارد، پنجه بوکس، پاشنه‌کش و دیگر وسایل آتش‌زا و منفجر نسبت به توقیف آن‌ها اقدام نمایند.

براساس این دستور ماموران مجازند صاحبان اسلحه‌های غیرقانونی را در صورت مشاهده این نوع سلاح‌ها به کلانتری جلب و با تشکیل پرونده به دادسرا معرفی کنند تا تحت تعقیب قانونی قرار گیرند.

تعطیلی سینماهای مشهد

مشهد – به دنبال وقایع اخیر به خصوص آتش گرفتن چند سینما در شهرهای مختلف و همچنین وقوع فاجعه آبادان سینماداران مشهد سینماهای خود را تعطیل کردند.

اراک – در پی تعطیل شدن دو سینما از سه سینمای شهر اراک دیشب نیز سومین سینمای این شهر به نام «دنیا» کار خود را تعطیل کرد و به این ترتیب کلیه سینماهای اراک دست از فعالیت خود برداشتند.

قزوین – خبرنگار اطلاعات: در پی فاجعه دلخراش سینما «رکس» آبادان و تعطیل سینما در چند شهر، سینماهای قزوین نیز از صبح امروز تعطیل شد.

***

گزارش خبرگزاری‌های خارجی درباره فاجعه آبادان

کشتار ۳۷۷ نفر زن و مرد و کودک بر اثر به آتش کشیدن سینما رکس آبادان امروز هم مهم‌ترین گزارش خبرگزاری‌های جهان بود. از جمله یونایتدپرس گزارش داد فریاد کسانی که در میان شعله‌های آتش در سینما می‌سوختند به آسمان می‌رفت و به نظر می‌رسید که تقریبا امکان هیچ گونه کمکی به آن‌ها وجود نداشت. این فاجعه ملت را در اندوه فرو برد. این خبرگزاری از قول یک سخنگوی دولت نوشت: دولت اکنون درصدد یافتن راه حلی جدی علیه تروریسم است.

یونایتدپرس در گزارش خود ادامه می‌دهد روزنامه‌های ایران این آتش‌سوزی را با آتش‌سوزی کاباره بلیز در «ساوت گیت کنتاکی» که سال گذشته اتفاق افتاد و طی آن ۴۰۰ نفر به هلاکت رسیدند مورد مقایسه قرار داده‌اند. اما عملی را که موجب قتل‌عام ۳۷۷ نفر در سینما رکس آبادان شد جنایت ظالمانه نامیدند. در تهران سینما‌ها نمایش فیلم را قطع کردند و رادیو ایران نیز بسیاری از برنامه‌های موسیقی خود را متوقف کرد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در خبر خود راجع به فاجعه آتش‌سوزی آبادان گزارش کرد تنها در خروجی سینما رکس به عنوان یک اقدام ضد تروریستی بسته شده بود اما در چنین شرایطی فریاد تماشاگران که اغلب جوانان بودند بدون کمک باقی ماند.

یکی از رهایی‌یافتگان گفت بسیاری از قربانیان حادثه مردند و یک مقام آگاه گفت بین ۲۰ تا ۴۰ نفر توانستند از یکی از درهای خروجی سقف بگریزند.

آسوشیتدپرس ادامه می‌دهد در حالی که بسیاری از اجساد ناشناخته دفن شدند تحقیقات پیرامون حادثه ادامه دارد.

پریشب شهر آبادان شب سوزان و خفه کننده‌ای را گذراند. مردم برای تماشای یک فیلم ایرانی به نام «گوزن‌ها» به سینما رکس رفته بودند آن‌ها بدان جهت آخرین سانس را انتخاب کرده بودند که از هوای گرم تابستانی رهایی یابند و در خنک‌ترین ساعات به تماشای فیلم بپردازند.

یک سخنگوی پلیس آبادان اظهار داشت که در آتش‌سوزی سینما رکس هیچ تبعه خارجی وجود نداشته است چون فیلم نمایش داده شده یک محصول ایرانی بود. در شهر آبادان تعداد زیادی اتباع خارجی که در پالایشگاه آبادان به کار مشغولند زندگی می‌کنند. در میان خارجیان مقیم آبادان صد‌ها آمریکایی، هلندی، انگلیسی و فیلیپینی و آلمانی و فرانسوی دیده می‌شوند. تعداد تقریبی خارجیان مقیم آبادان با در نظر گرفتن افراد خانواده آن‌ها بالغ بر ده هزار نفر می‌گردد و اکثر قریب به اتفاق آن‌ها در قسمت‌های بالای شهر زندگی می‌کنند. سینما رکس در قسمت مرکزی شهر واقع است و بیشتر مشتریان این سینما از طبقه کارگر بوده‌اند.

گزارشات رسیده از آبادان حاکی از این است که محله زندگی خارجیان وسیله افراد پلیس و ماموران مخفی انتظامی مورد حفاظت قرار گرفته است.

اگر چه دولت و مقامات رسما گروه معینی را مسوول آتش‌سوزی سینما رکس آبادان معرفی نکرده‌اند یک مقام رسمی در آبادان به خبرنگار آسوشیتدپرس اظهار داشت که مقامات آبادان قویا عقیده دارند که مسوولیت آتش‌سوزی سینما رکس بر عهده گروه‌های مارکسیست اسلامی می‌باشد.

 زنان و کودکان

خبرگزاری رویتر هم در گزارشات مفصل خود به جزییات آتش‌سوزی سینما رکس اشاره کرده و می‌نویسد بسیاری از تماشاچیان حاضر در سینما به هنگام آتش‌سوزی «زنان و کودکان» بوده‌اند و بستگان کشته شدگان این حادثه شیون‌کنان در خرابه‌های سینما دنبال گمشدگان خود می‌گشتند ولی اکثر جنازه‌ها چنان سوخته شده که تشخیص هویت آنان امری غیرممکن می‌باشد.

رویتر اضافه می‌کند در صورتی که ثابت شود مسببین آتش‌سوزی از خرابکاران می‌باشند دولت ایران به سختگیری بیشتری دست خواهد زد. رویتر از قول سفارتخانه‌های خارجی می‌نویسد که هیچ تبعه خارجی در آتش‌سوزی صدمه ندیده است.

این خبرگزاری می‌افزاید که ماموران امداد می‌کوشند تا از روی انگشتر و ساعت مچی و اشیا مشابه هویت سوختگان حادثه را معلوم کنند.

دو سوال

تهران – خبرگزاری فرانسه – پس از فاجعه آتش‌سوزی آبادان دو سوال در همه محافل ایرانی مطرح شده است:

چه کسی دست به این جنایت زده است؟ این حادثه چه تاثیری در تحولات سیاسی کشور خواهد داشت؟

در تمام مدت دیروز شخصیت‌های جناح‌های مخالف دولت، احزاب و گروه‌های خارج در رژیم به ابتکار خود با دفتر خبرگزاری فرانسه در تهران تماس گرفته و پس از ابراز انزجار از این جنایت اطمینان داده‌اند که کوچکترین دخالتی در جریان آتش‌سوزی آبادان نداشته‌اند تنها بنی‌احمد رهبر جناح مخالفان در پارلمان ایرانی معتقد است که آتش‌سوزی «تصادفی» بوده است.

آیت‌الله شریعتمداری در یک تماس تلفنی از قم تاکید کرد که هیچ گونه رابطه‌ای با عاملین این سوء قصد ندارد و از گسترش موج خشونت به طور کلی اظهار تاسف کرد.

محسن پزشکپور یکی دیگر از نمایندگان مجلس ضمن اظهار تاسف و درماندگی گفت نمی‌توانم بگویم چه کسانی به این جنایت دست زده‌اند.

درباره مسوولان این جنایت شایعات زیادی بر سر زبان‌ها است. عده‌ای معتقدند که گروه‌های افراطی چپ مانند «مجاهدین خلق» عامل این فاجعه بوده‌اند؟ این گروه که اکثرا فعالیتی ندارد چهار سال قبل فعالیت زیادی به خرج می‌داد.

هیچ کس نمی‌تواند به این پرسش‌ها پاسخ قطعی بدهد. تاکنون هیچ یک از گروه‌های افراطی مسوولیت این فاجعه را به عهده نگرفته‌اند.