آتشکده نقاره‌خانه در بند تیرهای برق

0
283

تیرهای چراغ برق و دکل مخابراتی حریم درجه یک بنای ساسانی را خدشه‌دار کرده است.دست‌اندازی و بی‌توجهی به یادمان‌های ملی همچنان ادامه دارد.

هرچند این تنها بخشی از داستان پر درد و رنج این بنای ساسانی است. زیرا که ولگردان ومعتادان زیر گنبد این چهارتاقی را با خیال آسوده و در نبود نظارت مسوولان میراث فرهنگی آتش‌ روشن كرده و سنگ‌های بنا را سیاه کرده‌اند.

درباره خدشه‌دار شدن حریم و عرصه این بنای ساسانی نماینده میراث فرهنگی فراشبند می‌گوید: «تیرهای چراغ برق و دکل مخابراتی چند سال پیش بوسیله ادارات مربوطه انجام شده است و در زمان مسوولیت من نبوده است».

شبانی نماینده میراث فرهنگی شهرستان فراشبند درباره گرفتن پروانه و درخواست آگاهی (:استعلام) اداره برق و مخابرات از سازمان میراث فرهنگی استان نیز اظهار ناآگاهی می‌کند و هیچ سخنی برای گفتن ندارد.

در همین زمینه یکی از باستان شناسان به امرداد می‌گوید: «در سال‌های گذشته به‌شدت حریم درجه یک و دو این مجموعه ساسانی مورد دستبرد قرارگرفته است. جاده اتصالی دِهرَم از میانه ی این مجموعه مي‌گذرد، در حالی که سفال‌های مرتبط با این مجموعه را در آن دست جاده می‌توان دید. اما این تنها ایراد موجود نیست، تیرهای برق و همچنین دکل مخابرات دقیقا از داخل این مجموعه بنا گذر می‌کند و حریم درجه یک این بنا را به‌شدت از بین برده است. ضمن آن که برپایی این تیرها نیازمند چندین متر کنده‌کاری در داخل زمین است که لایه‌های باستان شناختی این بازمانده را نیز از بین برده است».

این باستان شناس که خود از این بنای تاریخی در سال گذشته بازدید کرده است ادامه می‌دهد: «امروزه نیز در زیر گنبد بنای چهارتاقی که روزگاری آتش سپند(:مقدس) برپا بوده است می‌توان آثار به جا مانده ازآتش معتادان و حفاری‌های غیرمجاز افراد سودجو را پیرامون آن دید. یادگار نوشته های مردم نیز، عنصری است که در همه بناهای ایران همانند این یادمان می توان مشاهده کرد».

میلاد وندایی باستان‌شناس که بر روی چهارتاقی‌ها پژوهش کرده است می‌افزاید: «مجموعه چهارتاقی نقاره خانه یک آتشکده ساسانی است که گمان مي‌رود با کاربری آموزشی – دینی برای موبدان و هیربدان برپا شده بوده است. مجموعه در چهار اشکوب (طبقه) غیر هم سطح ساخته شده و در اشکوب دوم شامل، اتاق‌هایی تو در تو همانند حجره‌های دوران اسلامی در مدارس علمیه و حوزه‌ها است. آتشکده نقاره خانه یکی از سالم‌ترین چهارتاقی‌های ایران است که گنبد آن البته با ملات ناهمخوان با دیگر بخش‌های بنا بهسازی(:مرمت) شده است».

به گزارش امرداد ، مجموعه چهارتاقی نقاره خانه به شوند(:دلیل) موقعیت جای‌گیری و فرم مهرازی(:معماری) آن از اهمیت بالايي برخوردار است. در درون این مجموعه سفال‌هایی سیاه رنگ و ویژه به‌دست آمده که در همه‌ی چهارتاقی‌های این منطقه قابل پیگیری است و نشان‌گر استفاده‌ی آنها در دوره‌ی ساسانی است. افزون‌بر آن چند تکه سفال دوره‌ی اسلامی متعلق به سده‌های هفت تا ده ترسایی(میلادی) نیز بدست آمده که گویای رونق این مجموعه حتا پس از غروب ساسانیان است.

این مجموعه که به چهارتاقی نقاره خانه نامور است در هفت کیلومتری جاده فراشبند به دِهرَم جای گرفته است و با شماره ی 3398 در تاریخ ٢٥ اسفند 1379 در سیاهه‌ی یادمان‌های ملی به ثبت رسیده است. ازهمین روی جا دارد که مسوولان میراث فرهنگی شهرستان، استان و کشور در پاسداری و حفاظت از این بنای 1600 ساله ساسانی کوشا باشند و اجازه دست اندازی بیشتر بدان ندهند و دشواری‌های پیش‌روی این یادمان را پیگیری کرده و برطرف كنند.